Andrzej Moniuszko (1935-1985)

 

W dniu 16 maja 1985 roku zmarł śmiercią tragiczną inż. Andrzej Moniuszko, absolwent Politechniki Warszawskiej (1957), wybitny specjalista w dziedzinie inżynierii sanitarnej.

Karierę zawodową rozpoczął w r. 1956 w Warszawie jako projektant, a następnie kierownik zespołu w „Prosan”, gdzie pracował nad układami chłodniczymi wody obiegowej, kanalizacją i oczyszczaniem ścieków Huty Lenina oraz dla fabryk chemicznych w Blachowni, Brzegu Dolnym, Jaśle, Kostrzyniu i innych. Przygotowywał tez projekt uzdatniania wody dla fabryki chemicznej Teli w Chinach, dla cukrowni w Cantalay na Cejlonie (Sri Lanka) i dla wytwórni drożdży w Kujbyszewie w ZSRR. W latach 1965-1969 zatrudniony był w biurze projektów „ Biprowod”. Projektował tam ujęcia wodne i uzdatnianie wody dla fabryk w Iraku, Egipcie, Indiach i Nigerii. Praca ta wiązała się a licznymi wyjazdami zagranicznymi.

Lata 1969-1971 Andrzej Moniuszko spędził w Dar-es-Salaam, w Tanzanii, gdzie sprawował funkcję naczelnego inżyniera, odpowiedzialnego za zaopatrzenie w wodę jedenastu zespołów miejskich w dwóch prowincjach. Nadzorował projekt i budowę systemu doprowadzania wody (ujęcia wody, oczyszczanie, zbiorniki wodne, stacje pomp) do stolicy kraju. Kierował też budową tamy wodnej w Morogoro.

W roku 1971 imigrował do Kanady, sprowadzony przez firmę Stanley Associates Engineering Ltd.i odtąd jego stałym miejscem zamieszkania był Edmonton.

Jako starszy inżynier miejski przeprowadzał badania nad systemem kanalizacji sanitarnej i burzowej Uniwersytetu Alberty oraz miasta Wetaskiwin, St. Albert i Fort McMurray. Przygotował specjalny raport na temat zanieczyszczenia wody w 21 miejscowościach na terytorium autonomicznym Jukonu. Przeprowadzał też studia nad systemem rozprowadzania wody i odprowadzania ścieków w Hay River w North West Territories.

W latach 1975-1984 inż. Moniuszko pracował nad projektami dla Lloydminster, Jasper, Westlock i High River, Morinville, a także w Gwangju w Korei Południowej.

W czasie swoich licznych podróży i pobytów służbowych a Azji i Afryce, Andrzej Moniuszko studiował różne aspekty życia zwiedzanych krajów i posiadał na ten temat rozległą wiedzę. Wykonywał masę przeźroczy, które pokazywały nie tylko zabytki i przyrodę poszczególnych krajów, ale życie na bieżąco. Jego fotografie miały dużą wartość artystyczną i stanowiły wnikliwą dokumentację o walorach socjologicznych. Nic dziwnego, że był prelegentem poszukiwanym przez wiele organizacji polonijnych, które chciały uatrakcyjnić swoje zebrania ciekawym programem artystycznym.

Zmarły był aktywnym członkiem Towarzystwa Kultury Polskiej w Edmontonie w początkowych latach istnienia tej organizacji, a następnie Klubu Akademickiego. Przez kilka lat procował społecznie w zarządzie Polskiej Kasy Spółdzielczej.

W czasach studenckich uprawiał alpinistykę, a w Albercie sport narciarski. A zamiłowaniem gromadził i czytał książki historyczne, dotyczące przede wszystkim historii najnowszej.

Był synem Kazimierza Moniuszko, pułkownika Wojska Polskiego i Marii z Malecińskich. Na nim kończy się męska linia Moniuszków spokrewnionych z wielkim kompozytorem. Jego dziadek był bratem Stanisława Moniuszko, autora Strasznego Dworu i Halki. Córka Andrzeja i Moniki z Rygielskich urodziła się w Edmontonie w roku 1973.

Odszedł wartościowy członek społeczności polonijnej Alberty, wybitny specjalista i przyjaciel zespołu redakcyjnego Dialogów.

Joanna Matejko

Źródło: Dialogi, Kwartalnik Kongresu Polonii Kanadyjskiej, okręg Alberta, Lipiec-Wrzesień 1985